z cyklu • ZWIERZĘTA DUŻE I MAŁE KLESZCZE GROŹNE DLA CZŁOWIEKA, PSA I KOTA (NR 10) 18.05.2012lek.wet. Aneta Wiktorowicz / Gab. Wet. Przyjaciele Obecnie wyróżnia się ponad 800 gatunków kleszczy, z czego ok. 100 przenosi choroby. W Polsce opisuje się 21 gatunków tego pasożyta.
Kleszcze należą do gromady pajęczaków, do której zaliczamy także pająki czy roztocza. To ociężałe stawonogi wielkości kilku milimetrów, których samice po nassaniu się krwi mogą osiągać wielkość ok. 1 cm. Kleszcze posiadają specjalny narząd, za pomocą którego wyczuwają zapach, ciepło i wilgoć, dzięki czemu mogą łatwo znaleźć człowieka czy psa. Bytują na roślinach (źdźbła trawy). Samice spadają na sierść przechodzącego psa i wkręcają się w jego skórę. W czasie żerowania ciało samic nabrzmiewa od wyssanej krwi, a kleszcze wyglądają jak ziarenko grochu. Żywiciel zwykle nie zdaje sobie sprawy z obecności kleszcza na skórze ze względu na zawartą w jego ślinie substancję znieczulającą. Pożywieniem kleszczy jest krew - zarówno człowieka, jak i psa, kota czy każdego innego zwierzęcia. Kleszcze samym ukąszeniem i ssaniem krwi nie robią krzywdy, ale, niestety, wraz ze śliną wprowadzają do organizmu żywiciela groźne dla zdrowia i życia patogeny (bakterie, wirusy, pierwotniaki). W Polsce najczęściej kleszcze przenoszą tzw. babeszjozę (piroplazmozę) czyli zakażenie pierwotniakiem Babesia canis. Zdarzają się również przypadki kleszczowego zapalenia mózgu u ludzi oraz boreliozy (choroba z Lyme) u ludzi i psów.
BABESZJOZA U PSA Choroba ma charakter sezonowy - dwa szczyty występowania: wiosenny - samica kleszcza składa do ziemi jaja, z których wylęgają się larwy i wczesnojesienny - dorosłe kleszcze przeczekują zimę i na wiosnę znów szukają żywiciela, piją jego krew, kopulują i samica składa jaja. Zdarzają się przypadki występowania choroby nawet w okresie zimowym, wywołane spadkiem odporności po zakażeniu w okresie aktywności i wyjściem choroby z fazy utajonej.
Przyczyną jest pierwotniak, który wraz ze śliną kleszcza dostaje się do krwi psa i wnika do wnętrza czerwonych krwinek (erytrocytów), gdzie się namnaża powodując ich całkowity rozpad. Erytrocyty rozpadając się uwalniają pierwotniaki, które atakują kolejne krwinki czerwone.
PODEJRZEWAMY BABESZJOZĘ - Jeżeli pies nie był zabezpieczony przeciwko kleszczom, a w ostatnim okresie przebywał w obszarach zadrzewionych i zakrzaczonych. Również parki i trawniki wokół bloków stanowią zagrożenie.
- Jeżeli właściciel odkrył kleszcza na swoim pupilu (problem u psów z długim włosem).
OBJAWY
Czas wystąpienia objawów klinicznych jest różny: od kilku dni do kilku tygodni. Choroba zaczyna się nagle! Początkowo obserwujemy osłabienie wynikające z anemii, brak apetytu, gorączkę. Potem choroba rozwija się bardzo szybko: pies nagle całkiem słabnie, temperatura wzrasta do 41°C, wymiotuje. Czasami pojawia się biegunka i zaburzenia ruchowe, rzadziej zażółcenie lub bladość (niedokrwistość) błon śluzowych. Obserwujemy symptomy niewydolności nerek (ciemniejsza barwa moczu, czerwony kolor) i wątroby (żółtaczka), powiększenie śledziony.
NIEZBĘDNA JEST NATYCHMIASTOWA POMOC LEKARZA WETERYNARII!
LECZENIE Długotrwałe i czasochłonne, często mimo starań lekarza weterynarii zwierzę nie przeżywa.
CHOROBA NIELECZONA JEST ŚMIERTELNA!
JAK ZABEZPIECZYĆ ZWIERZĘ PRZED KLESZCZAMI ? Obecnie w Polsce dopuszczono kilka preparatów, które chronią psy i koty przed kleszczami. Zawarte w nich substancje zabijają kleszcze i, stosowane prawidłowo, są nieszkodliwe dla zwierząt.
Decyzję o zastosowaniu preparatu chroniącego zwierzę przed atakiem pasożytów należy pozostawić lekarzowii weterynarii. W ten sposob właściciel ma pewność, że lekarz dobierze substancję wedle swojej aktualnej wiedzy i obserwacji. A warto podkreślić, że badania dotyczące chorób odkleszczowych i ochrony przed kleszczami wciąż dostarczają nowych faktów i spostrzeżeń. |