Szkoła. Królik doświadczalny. Miejsce, w którym co rok pojawiają się nowe pomysły, "ulepszenia", propozycje, nierzadko też mające rewolucyjny charakter. Kilkanaście lat pracy w szkolnictwie to nie tak wiele, a jednak na przestrzeni tych lat jako nauczyciel byłam świadkiem czy wręcz "obiektem" wielu zmian wprowadzonych przez Ministerstwo Edukacji Narodowej. Różne to były "reformy". Mniej lub bardziej udane, trwalsze i takie, które po roku próby nie sprawdziły się i je wycofano.

Każda z nich jednak przyjmowana była z pewnymi emocjami, bo w końcu zaburzała jakiś istniejący, sprawdzony system. Mimo niechęci jednak nie było innego wyjścia, jak kolejne zarządzenia realizować.
Aż pojawiła się reforma "Sześciolatki do pierwszej klasy"! I rozpętała się burza. Nie chcę wnikać w przyczyny, którymi kierowali się posłowie uchwalając tę zmianę. Nie chcę porównywać z zachodnimi szkołami, w których także młodsze dzieci zaczynają edukację. Chciałabym za to przedstawić problem z punktu widzenia rodziców, którzy zdecydowali się posłać swoje sześcioletnie dziecko do pierwszej klasy. I choć wiem, że nie reprezentuję tu wszystkich poglądów tej grupy rodziców, to mam nadzieję, że uda mi się spojrzeć na ten głośny problem z różnych stron.
Jako rodzice "sześciolatka w pierwszej klasie" niejednokrotnie spotykamy się z krytyką. Odbieramy dzieciom dzieciństwo, realizujemy własne ambicje. No i musimy liczyć się z tym, że dzieci będą sobie gorzej radzić w szkole, w końcu mieliśmy wybór. Mieliśmy?

Wchodzi w życie reforma. Szkoły mają trzy lata na przygotowanie. I nadchodzi rok 2010/2011, od kolejnego już obowiązkowo w zerówkach pojawią się pięciolatki, nauczanie będzie skierowane głównie na młodsze dzieci nawet, jeśli w grupie znajdą się sześciolatki. Tak miało być, choć faktycznie zmiana (uproszczenie materiału) nastąpiła już w chwili pojawienia się pierwszych maluchów w zerówce. Cóż, jaki wybór mieli rodzice rocznika 2005? "Przedłużyć" dzieciństwo swym pociechom czy dać im szansę na naukę, może przy lekko podniesionej poprzeczce? A propos - jeżeli dziwi kogoś takie rozumowanie, to dlaczego nie jest zaskoczeniem chęć umieszczenia dziecka w "lepszym gimnazjum" czy nauka angielskiego w grupie zaawansowanej? Jak stwierdziła moja znajoma, także rodzic ośmiolatki w trzeciej klasie - oszukano nas. Reformę przesunięto o rok, potem o kolejny. Dziś także wydaje się, że losy sześciolatków nie są przesądzone.
Dzieci młodsze traktowane są trochę jako zło konieczne, choć wiele z nich radzi sobie całkiem nieźle, a niektóre wręcz wybijają się ponad starszych kolegów z klasy (w roku szkolnym 2012/2013 w Zespole Szkół im. Czartoryskiej w Radzyminie średnią 6,0!!! osiągnął uczeń rocznikowo młodszy od swoich kolegów z klasy czwartej).

Czy żałujemy swojej decyzji? Czy inni sądzą, że naprawdę było tak ją łatwo podjąć? Nie ma chyba dnia, kiedy nie zastanawiamy się, co by było z naszymi dziećmi, gdyby poszły do szkoły rok później. Z drugiej strony - naprawdę wiele z nich radzi sobie doskonale, przewyższając wiedzą i umiejętnościami swoich starszych kolegów (żałuję, ale nie chodzi tu o moje własne dziecko, choć może dzięki temu artykuł ten jest bardziej obiektywny - "Tak, hurra, sześciolatki niech idą do pierwszej klasy, bo moje akurat radzi sobie świetnie!"). A że na naukę za wcześnie? W wielu przedszkolach trzy-, czterolatki uczą się pracując z podręcznikami. Ćwiczą pamięć, rysują, poznają angielskie słówka. Ich edukacja zaczyna się jeszcze wcześniej i nikt tego nie krytykuje. Im nie odbiera się dzieciństwa. Pięciolatkowi mieszkającemu na wsi, gdzie brak przedszkola i który dopiero w zerówce zaczyna pracę z książką (jest jej naprawdę niewiele w porównaniu z tym, co było przed reformą) - tak.

Argumentów za i przeciw znajdzie się jeszcze mnóstwo, temat na pewno nie jest wyczerpany. Wielka narodowa dyskusja trwa nadal i pewnie jeszcze potrwa. Nie uważam, że mamy ślepo zgadzać się na wszystko, co nam proponuje rząd, ale nim skrytykujemy kogoś, komu może dana reforma nie do końca się podoba, ale poddaje się jej, bo... jest, spróbujmy spojrzeć na problem z drugiej strony. Czas pokaże, jaki efekt przyniosło pojawienie się sześciolatków w pierwszej klasie. Przed nami z pewnością kolejne reformy: może likwidacja gimnazjum, może powrót do "starej" matury, a może coś zupełnie nowego, co wywróci cały system szkolnictwa do góry nogami? Dziś tysiące dzieci kontynuuje naukę, którą rozpoczęły rok wcześniej niż ich rówieśnicy mniej więcej siedem lat temu. I zamiast krytykować, trzeba im pomóc, by szkoła kojarzyła im się z przyjemnością, z zabawą. By radość ze zdobywania wiedzy towarzyszyła im przez całe życie, nie tylko w pierwszych latach nauki.